Strüktür İngiliz dilindeki structure sözcüğünden gelir. Kelime anlamı biçimi ayakta tutan çerçeve, karkas ve anatomi demektir. Mekânı tanımlayan ve sınırlayan yapı elemanları strüktür ismi verilen sistemle ayakta tutulur. Mühendislikte ve mimarlıkta ise yapının ana iskeleti, genel tasarımı veya formatı olarak tanımlanır. Masa, bir strüktür örneğidir. Masanın strüktürü bir tabla ile dört tane ayaktan meydana gelmektedir. Bu ayaklardan dolayı masa dayanımı elde edilmektedir. Aynı şekilde sandalyedeki bağlar da bu terime örnektir. Sandalyeye dayanım sağlayan ayaklarıdır ancak strüktürü oluşturan ise ara bağlardır. Strüktür nedir ve örnek strüktür modelleri nelerdir detaylıca anlatalım.
Mimari ve mühendislik bakımdan ele alındığında strüktür önemli görevlere sahiptir. Strüktür söz konusu olduğunda farklı pek çok mimari yapı öne çıkmaktadır. Bütün mimari tasarımların ortak yapıları üzerinden ele alınan strüktür, vazgeçilmez ve mühim unsurlardan biridir. Strüktür nedir bir kez daha açıklayalım. Mimarlık ve mühendislik kapsamında yapıların iskeletini meydana getiren, format veya genel tasarım şeklinde ifade edilir. Ayrıca binaları sınırlandıran yapılar olarak bilinir. Yapıların ayakta durmasını mümkün kılan temel birimlerdir.
Herhangi bir yapının strüktür sistemi, binayla alakalı bütün yükleri karşılayıp zemine aktaran sistemdir. Yapı elemanları kimi zaman bu yükler altında gereken dayanımı sağlar. Ancak elemanlar arası süreklilik elde edilmez ise yapının strüktüründe problemler oluşabilir. Mesela bir basit kirişe yatay yük geldiğini düşünelim. Bu kirişi ayakta tutan iki tane mesnet olsun. Bunlardan biri sabit diğeri kayıcı mesnet olursa ve ek olarak kiriş boyutları yeterliyse yük altında hem strüktür sağlanır hem de dayanım sağlanmış olur. Ama bu mesnetlerin her ikisi de kayıcı olur ise yatay yük etkisi altında sistem dayanımı sağlansa dahi strüktür bozulabilir.
Örnek Strüktür Modelleri
Strüktür nedir açıkladık. Şimdi de fikir oluşması açısından örnek strüktür modelleri vereceğiz. Aşağıdaki görseller strüktür örnekleridir:
